Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi Áo anh rách vai Quần tôi có vài miếng vả Miệng cười buốt giá Chân không giày Thương nhau tay nắm lấy bàn tay. Nhà thơ thông cảm với các anh, đi chiến đấu, họ để lại bao khó khăn vất vả sẽ đè nặng lên vai cha già mẹ yếu, vợ dại, con thơ. Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vai Quần tôi có vài mảnh vá Miệng cười buốt giá Chân không giày Thương nhau tay nắm lấy bàn tay. Đêm nay rừng hoang sương muối Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới Đầu súng trăng treo. a) Các từ vai, miệng, chân, tay, đầu từ nào được dùng theo nghĩa gốc, từ nào được dùng theo nghĩa chuyển. Đã thế, còn bị những cơn sốt rét rừng hành hạ. Sốt run người, vầng trán ướt mồ hôi. Lại phải sống cảnh "rừng hoang sương muối". Bao nhiêu thiếu thốn về vật chất! Phải nói là cực kì gian khổ. Nhưng trong suốt bài thơ, em không hề nghe một lời than, hay cảm thấy ở họ một phút chán chường, dao động. Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi Áo anh rách vai Quần tôi có vài mảnh vá Miệng cười buốt giá Chân không giầy Ruộng nương Gian nhà không, mặc kệ anh gửi bạn thân cày gió lung lay nước mặn, đỒng chua đất cày lên sỏi đá. đôi người xa lạ chẳng hẹn quen nhau, đôi tri kỷ. Đồng chí ! Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính. Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh, Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi." Với tình yêu quê hương đất nước, các anh đã lên đường, bỏ lại sau lưng xóm làng thân thuộc, với ngôi nhà đơn sơ nơi có những thân yêu luôn dõi theo. Rét run người vầng trán ướt mồ hôi" Đến đây tác giả đưa vào câu thơ của mình hàng loạt những chi tiết chân thực, đó là chiếc áo rách, quần vá và đôi chân không giày, đó còn là căn bệnh sốt rét rừng kinh niên mà người lính phải chịu đựng. tất cả làm nổi ZMTZ8. Đồng chí là bài thơ nói về tình đồng chí, đồng đội thắm thiết, sâu nặng của những người lính cách mạng dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu.. Để giúp bạn hiểu rõ ràng và sâu sắc hơn về các dạng đề đọc hiểu liên quan đến văn bản, cùng Đọc Tài Liệu tham khảo soạn bài Đồng chí cùng một số đề đọc hiểu dưới đây và xem gợi ý đáp án của từng đề bạn nhéĐọc hiểu Đồng chí - Chính HữuĐề số 1Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏiQuê hương anh nước mặn đồng chuaLàng tôi nghèo đất cày lên sỏi đáAnh với tôi đôi người xa lạTự phương trời chẳng hẹn quen nhauSúng bên súng đầu sát bên đầuĐêm rét chung chăn thành đôi tri kỉĐồng chí!Câu 1 Em hãy nêu tóm tắt nội dung của đoạn trích trên?Câu 2 Em hãy nêu một thành ngữ có trong đoạn thơ trên. Giải thích nghĩa của thành ngữ 3 Nêu cấu trúc câu thơ sóng đôi được sử dụng trong đoạn thơ trên và nêu tác dụng của cấu trúc đó trong việc thể hiện nội dung đoạn 4 Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ “Súng bên súng, đầu sát bên đầu”, nêu tác dụng của biện pháp khảo Cảm nhận về 7 câu thơ đầu bài thơ Đồng chíĐáp án đề đọc hiểu Đồng chí số 1Câu 1 Tóm tắt nội dung của đoạn trích trênĐoạn trích trên thể nói tới cơ sở hình thành tình đồng chíChung cảnh ngộ, hoàn cảnh xuất thân nghèo chung hoàn cảnh, lý tưởng chiến thành trên sự sẻ chia, đồng cảm mọi gian lao, mọi niềm vui nỗi 2 Thành ngữ được sử dụng trong đoạn thơ trên“Nước mặn đồng chua” vùng đất nghèo ven biển nhiễm phèn, nhiễm mặn khó làm ăn.“Đất cày lên sỏi đá” nơi đồi núi, trung du, đất đá bị ong hóa, khó canh tác.→ Hai thành ngữ này để nhằm chỉ ra sự tương đồng về cảnh ngộ, xuất thân nghèo khó là cơ sở hình thành tình đồng 3 Cấu trúc câu thơ sóng đôi được sử dụng trong đoạn thơ trên là- Hai câu thơ đối ứng nhau về ýQuê hương anh nước mặn đồng chuaLàng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá- Tác dụng Sự đối ứng “quê hương anh - làng tôi”; “nước mặn đồng chua” – đất cày lên sỏi đá” khắc họa được sự nghèo khó về xuất thân, cảnh ngộ, đó là cơ sở hình thành tình đồng chí, tạo nên sự nhịp nhàng đồng điệu giữa những người Câu thơ đối xứng nhau ngay trong từng vế câu Súng bên súng, đầu sát bên Tác dụng làm nổi bật hoàn cảnh chiến đấu khắc nghiệt nhưng những người lính vẫn sát cánh bên nhau, cùng nhau chiến đấu, cùng nhau đối diện với hiểm 4 Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ “Súng bên súng, đầu sát bên đầu” là biện pháp điệp Tác dụng của biện pháp tu từ đó làGợi lên sự khắc nghiệt, nguy hiểm của chiến tranh hình ảnh súng sẵn sàng chiến đấu.Thể hiện sự chung sức, cùng nhau đoàn kết, chiến số 2Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏiQuê hương anh nước mặn đồng chua...............Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉĐồng chí!Câu 1 Chỉ rõ phương thức biểu đạt trong đoạn thơ trênCâu 2 Hai câu thơ Quê hương anh nước mặn đồng chua/ Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá sử dụng biện pháp tu từ gì? Tác dụng của biện pháp tu từ đó?Câu 3 Từ “tri kỉ” trong bài có ý nghĩa gì? Em hãy chép chính xác một câu thơ trong bài em đã học cũng sử dụng từ tri kỉ, ghi rõ tên tác giả tác phẩm. So sánh hai từ tri kỉ 4 Câu thơ thứ 7 có cấu tạo đặc biệt như thế nào? Việc cấu tạo như vậy có tác dụng gì?Đáp án đề đọc hiểu Đồng chí số 2Câu 1 Phương thức biểu đạt trong đoạn thơ trên là biểu cảm kết hợp tự sự và miêu 2 Hai câu thơ Quê hương anh nước mặn đồng chua/ Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá sử dụng biện pháp tu từ nói Tác dụng của biện pháp tu từ đó là Hai hình ảnh nước mặn đồng chua và đất cày lên sỏi đá đều để chỉ những vùng đất rất xấu, rất khó khăn trong việc trồng trọt. Vì vậy, cuộc sống của những người nông dân cũng muôn phần nhọc nhằn, vất vả. Với cách nói quá ấy, tác giả đã nhấn mạnh cảnh ngộ xuất thân nghèo khó của những người lính và chính sự đồng cảnh ngộ ấy khiến họ xích lại gần nhau, dễ dàng tìm được tiếng nói 3 Từ “tri kỉ” trong bài có nghĩa là thấu hiểu mình, hiểu bạn như hiểu bản thân Câu thơ trong bài Ánh trăng của Nguyễn Duy có chứa từ tri kỉ “Vầng trăng thành tri kỉ”- So sánh hai từ "tri kỉTừ tri kỉ trong bài đồng chí diễn tả sự thấu hiểu giữa 2 người lính cùng chiến tuyến, cùng lý tưởng chiến đấu, cùng hoàn cảnh chiến tri kỉ trong bài Ánh trăng diễn tả sự đồng điệu thấu hiểu của trăng với con người, của con người với chính quá khứ của kỉ trong bài "Đồng chí" tuy hai nhưng 4 Câu “Đồng chí!” là câu đặc biệt, nó chỉ gồm từ đồng chí và dấu chấm than. Cho người đọc cảm thấy sự sâu lắng chỉ với hai chữ “đồng chí”, tạo thành nét điểm tựa và điểm chốt, như câu thơ bản lề nối hai phần của bài Tác dụng của việc cấu tạo đó là Câu thơ này khái quát lại ý của 6 câu thơ đầu Những người lính từ phương trời khác nhau, họ có cùng cảnh ngộ xuất thân, họ có cùng mục đích lí tưởng chiến đấu và đã trở thành đồng chí. Câu thơ như một nốt nhấn vang lên như một sự phát hiện, như một lời khẳng định về một tình cảm mới mẻ và thiêng liêng- tình đồng chí. Câu thơ giống như một bản lề khép lại ý của 6 câu thơ đầu nhưng lại mở ra ý của 10 câu tiếp theo, tạo sự liền mạch cho cảm xúc.→ Câu thơ giống như một ngôi sao sáng làm nổi bật và sáng bừng cả bài thơ, là kết tinh của 1 tình cảm cách số 3Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi phía dướiRuộng nương anh gửi bạn thân càyGian nhà không mặc kệ gió lung layGiếng nước gốc đa nhớ người ra línhAnh với tôi biết từng cơn ớn lạnhSốt run người vầng trán ướt mồ hôiÁo anh rách vaiQuần tôi có vài mảnh váMiệng cười buốt giáChân không giàyThương nhau tay nắm lấy bàn tayCâu 1 Đoạn thơ trên trích từ tác phẩm nào? Của ai?Câu 2 Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ “Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”Câu 3 Theo em hình ảnh “giếng nước gốc đa” là hình ảnh ẩn dụ hay hoán dụ? Nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật 4 Cấu trúc trong đoạn thơ "Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh.../Thương nhau tay nắm lấy bàn tay" có gì đặc biệt. Nêu hiệu quả của chúng trong việc thể hiện tình đồng chí giữa những người án đề đọc hiểu Đồng chí số 3Câu 1 Đoạn thơ trên trích từ bài thơ "Đồng chí" của nhà thơ Chính 2 Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ “Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính” là hoán dụ kết hợp với nhân Tác dụng của việc sử dụng biện pháp tu từ đó là là nổi bật lên hình ảnh quê hương, hậu phương nhớ người lính, và người lính cũng một lòng gắn bó yêu mến quê 3- “Giếng nước gốc đa” là hình ảnh hoán dụ về quê hương cũng như người thân nơi hậu phương của người Câu thơ có nỗi nhớ hai chiều da diết quê hương nhớ người lính và người lính nhớ gia đình, quê nhà.→ Những người lính chia sẻ nỗi nhớ quê hương, nỗi nhớ nhà cùng với nhau. Họ sống với nhau trong tình thương nỗi nhớ, và cùng nhau vượt qua nỗi nhớ để tiếp tục chiến 4 Cấu trúc trong đoạn thơ "Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh.../Thương nhau tay nắm lấy bàn tay" có cấu trúc song Hiệu quả của việc sử dụng cấu trúc đó là cấu trúc thể hiện những biểu hiện của tình đồng chí khi người lính chia sẻ với nhau những thiếu số 4Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi phía dướiĐêm nay rừng hoang sương muốiĐứng cạnh bên nhau chờ giặc tớiĐầu súng trăng treoCâu 1 Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn thơ 2 Từ ngữ, hình ảnh nào trong đoạn thơ thể hiện hoàn cảnh chiến đấu của người lính?Câu 3 Trong câu thơ “Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”, vì sao Chính Hữu lại dùng từ “chờ” mà không dùng từ “đợi”?Câu 4 Nêu ý nghĩa của hình ảnh “Đầu súng trăng treo”Có thể bạn quan tâm Cảm nhận về đoạn kết trong bài thơ Đồng chíĐáp án đề đọc hiểu Đồng chí số 4Câu 1 Phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ trên là tự sự kết hợp với miêu tả và biểu 2 Đối lập với hiện thực khắc nghiệt của những đêm dài lạnh giá nơi “rừng hoang sương muối” là những người lính đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới trong cái nơi mà sự sống và cái chết chỉ trong gang tấc. Từ “chờ” cũng đã nói rõ cái tư thế, tinh thần chủ động đánh giặc của họ. Rõ ràng khi những người lính đứng cạnh bên nhau vững trãi thì cái gian khổ, khốc liệt cua cuộc chiến bị mờ đi. Tầm vóc của những người lính bỗng trở nên lớn lao anh hùng. Sức mạnh của tình đồng chí vì thế mà càng nổi 3 Trong câu thơ “Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”, Chính Hữu lại dùng từ “chờ” mà không dùng từ “đợi” vì Đối diện cảnh núi rừng lạnh lẽo và hoang vu và hoàn cảnh chiến đấu nguy hiểm, những người lính cùng sát cánh bên cạnh nhau, đối mặt với hiểm nguy trong gang tấc cũng chính nơi đó sự sống cái chết cách nhau trong gang tấc. Họ luôn ở sẵn trong tâm thế chủ động, sẵn sàng “chờ giặc tới” thật hào hùng những người lính sát cánh bên nhau vững chãi làm mờ đi khó khăn, nguy hiểm trực chờ phía trước của cuộc kháng chiến gian khổ.→ Ca ngợi tình đồng chí, sức mạnh đồng đội giúp người lính vượt lên khắc nghiệt về thời tiết và nỗi nguy hiểm trên trận 4 Ý nghĩa của hình ảnh “Đầu súng trăng treo”Hình ảnh thơ độc đáo, đầy sáng tạo “Đầu súng trăng treo”- Vốn là một hình ảnh thơ được cảm nhận từ thực tiễn chiến Song hình ảnh này mang nhiều ý nghĩa biểu tượng phong phúGợi liên tưởng chiến tranh - hòa bình, hiện thực - ảo mộng, kiên cường – lãng mạn, chất chiến sĩ – chất thi vẻ đẹp của tình đồng chí sáng trong, sâu sắc. Sự xuất hiện của vầng trăng là một bằng chứng về sức mạnh kì diệu của tình đồng đội. Tình cảm ấy giúp tâm hồn người lính bay lên giữa lúc gay go, khốc liệt của chiến vẻ đẹp của tâm hồn người lính – một tâm hồn luôn trong trẻo, tươi mát dẫu phải băng qua lửa đạn chiến vẻ đẹp tâm hồn dân tộc Việt Nam – một bàn tay giữ chắc cây súng mà trái tim luôn hướng đến những khát vọng thanh thêm Sơ đồ tư duy Đồng chí-Trên đây là một số đề đọc hiểu Đồng chí của Chính Hữu mà Đọc tài liệu đã sưu tầm được, mong rằng sẽ giúp ích cho các em trong quá trình ôn tập tại nhà! Phân tích vẻ đẹp của người lính qua các đoạn thơ sau Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vai Quần tôi có vài mảnh vá Miệng cuwoif buốt giá Chân không giày Thương nhau tay nắm lấy bàn tay. Chính Hữu, Đồng chí Không có kính ừ thì có bụi, Bụi phun tóc trắng như người già Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc Nhìn nhau mặt lấm cười haha. Không có kính, ừ thì ướt áo Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi. Những chiếc xe từ rong bom rơi Đã về đây họp thành tiều đội Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính cở rồi. A, MB - GIỚI THIỆU 2 TÁC GIẢ + Tác giả Chính Hữu 1926-2007, tên khai sinh là Trần Đình Đắc, quê ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Năm 1946, ông gia nhập Trung đoàn Thủ đô và hoạt động trong quân đội suốt hai cuộc kháng chiến chống Mỹ và Pháp. Chính Hữu làm thơ từ năm 1947 và hầu như chỉ viết về người lính và kháng chiến. Tác phẩm Đầu súng treo trăng 1966 là tác phẩm chính của ông. Thơ ông không nhiều nhưng có những bài đặc sắc, cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc, hàm súc. Năm 2000, Chính Hữu được Nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. Bài thơ Đồng chí được sáng tác vào năm 1948, sau khi tác giả cùng đồng đội chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947 đánh bại cuộc tiến công quy mô lớn của giặc Pháp lên chiến khu Việt Bắc. Bài thơ Đồng chí là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất viết về người lính cách mạng của văn học thời kháng chiến chống Pháp 1946-1954 + Tác giả Phạm Tiến Duật 1941-2007, quê ở huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ. Sau khi tốt nghiệp trường Đại học Sư phạm Hà Nội, năm 1964, Phạm Tiến Duật gia nhập quân đội, hoạt động trên tuyến đường Trường Sơn và trở thành một trong những gương mặt tiêu biểu thế hệ nhà thơ trẻ chống Mỹ cứu nước. Thơ Phạm Tiến Duật tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ qua hình ảnh của người lính và các cô thanh niên trên tuyến đường Trường Sơn chống Mỹ cứu nước. Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc. Năm 2001, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật. Bài thơ về tiểu đội xe không kính nằm trong chùm thơ Phạm Tiến Duật được tặng giải Nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1969 và đưa vào tập thơ Vầng trăng quầng lửa của tác giả. Trong đó, ba khổ thơ đầu của bài thơ đã thể hiện được hoàn cảnh chiến đấu gian khó cùng với đó là tinh thần lạc quan, tâm thế hiên ngang của người lính Trường Sơn. - Trong đó, đoạn thơ từ "Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh.." cho đến "Thương nhau tay nắm lấy bàn tay" và đoạn thơ "Không có kính ừ thì có bụi.... nhìn nhau mặt lấm cười haha" đều là những khổ thơ hay viết về tình đồng chí đồng đội, tinh thần lạc quan tuyệt vời của những người lính kháng chiến dù là thời kỳ chống Pháp hay chống Mỹ. B, TB 1, Khổ thơ trong "Đồng chí" - Tình đồng chí đồng đội sâu sắc chia ngọt sẻ bùi, cùng nhau chịu đựng những khó khăn trong kháng chiến của những người lính chống Pháp "biết từng cơn ớn lạnh" - Hình ảnh "áo anh..... mảnh vá" vừa thể hiện hoàn cảnh kháng chiến gian khó nhưng cũng vừa thể hiện được tình đồng chí đồng cam cộng khổ - Miệng cười buốt giá tinh thần lạc quan, trước khó khăn của cuộc chiến và điều kiện sinh hoạt - Chân không giày hoàn cảnh khó khăn... - Thương nhau tay nắm lấy bàn tay hình ảnh tuyệt đẹp về tình đồng chí đồng cam cộng khổ. Hình ảnh bàn tay xuất hiện nhiều trong các bài thơ nhưng hình ảnh bàn tay trong bài thơ Đồng chí khẳng định tình cảm mộc mạc, giản dị, chân thành của những người lính. 2, Khổ thơ trong "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" - Khổ thơ thể hiện được tinh thần lạc quan, vui tươi của những người lính chống Mỹ trên cung đường lái xe của mình. Khẩu ngữ "ừ thì" cho thấy sự lạc quan, vui vẻ của người lính cùng giọng thơ phóng khoáng của nhà thơ. - Hình ảnh của "Bụi phun tóc trắng như người già" cho thấy sự gian khó, hoàn cảnh khắc nghiệt mà người lính phải chịu đựng trên tuyến đường Trường Sơn của mình. Thế nhưng, ở họ, ta vẫn thấy được sự lạc quan và dũng cảm qua việc họ trêu đùa nhau là người già, châm điếu thuốc, cười ha ha như những đứa trẻ. - Tinh thần lạc quan ấy đã thể hiện được hình tượng của những người lính trẻ trên tuyến đường Trường Sơn cũng như tinh thần dũng cảm, lạc quan, tinh thần nhiệt huyết đáng tự hào của thế hệ trẻ thanh niên chống Mỹ. -> Điểm chung Dù hai bài thơ viết về những thời kỳ kháng chiến khác nhau nhưng những người lính đều hiện lên với những vẻ đẹp chung tinh thần đồng đội, tinh thần kháng chiến... C, KB Kết luận

sốt run người vầng trán ướt mồ hôi